Το δείπνο σε ένα εστιατόριο είναι ένα είδος θεατρικής παράστασης. Με ηθοποιούς, σκηνικά, μουσική και πολύ συγκεκριμένη σκηνοθεσία – της Μαρίας Θ. Μασούρα
-Γεια σας, θα ήθελα να κάνω κράτηση.
– Παρακαλώ, πείτε μου.
– Την ερχόμενη Παρασκευή για 4 άτομα, στις 9.00
– Ωραία, ένα όνομα;
– Μαρία Μασούρα
– Θα σας περιμένουμε κ. Μασούρα.
Η τελευταία φράση, “ Θα σας περιμένουμε”, αποτελεί την έναρξη μιας θεατρικής παράστασης ή οποία λαμβάνει χώρα σε ένα εστιατόριο.
Η άφιξη
Η μέρα έχει φτάσει. Ετοιμάζεσαι. Όμορφα ρούχα, μακιγιάζ και άρωμα τόσο όσο ώστε να μην σου στερήσει την εμπειρία των αρωμάτων του κρασιού και του φαγητού. Μπαίνεις στο αυτοκίνητο. Παρκάρεις λίγο πιο μακριά από το εστιατόριο. Το ολιγόλεπτο περπάτημα μέχρι την είσοδο του εστιατορίου, είναι μέρος της ιεροτελεστίας, σε βοηθάει να πάρεις τον “αέρα” της περιοχής. Φτάνεις. Ανοίγεις την πόρτα, μπαίνεις. Η παράσταση αρχίζει.
Πράξη Α’
Ο υπεύθυνος υποδοχής σε οδηγεί στο τραπέζι. Παίρνει το παλτό σου και τραβάει την καρέκλα για να καθίσεις. Σε λίγο καταφθάνουν οι υπόλοιποι συνδαιτημόνες. Το γκαρσόνι, υπεύθυνο για το τραπέζι, σας προσφέρει τα μενού, φαγητού και κρασιού και φεύγει. Σας δίνει λίγα λεπτά να προσαρμοστείτε στο κλίμα, να μιλήσετε, να σχολιάσετε το μενού, το περιβάλλον σας, να μπείτε στο πετσί του ρόλου. Το προσωπικό του εστιατορίου, ως μια καλοκουρδισμένη μπριγάδα κινείται διακριτικά κατά τη διάρκεια του δείπνου, γύρω από το τραπέζι σας.
Επιλέγετε τα κυρίως πιάτα και ακολούθως τα ορεκτικά για τη μέση. Το άτομο της παρέας που κατέχει από κρασί, θα πάρει στα χέρια του την κάρτα των κρασιών. Θα την περιεργαστεί, θα σκεφτεί πως το κρασί που θα απολαύσουν αυτό το βράδυ σε αυτό το εστιατόριο, αξίζει να είναι ένα σπουδαίο κρασί. Είναι εξάλλου σημαντικό μέρος της εστιατορικής εμπειρίας. Το σωστό πάντρεμα κρασιού και φαγητού, μπορεί να είναι είτε ένα ταίριασμα γεύσεων, ή – ακόμα πιο ενδιαφέρον, όπως σε ένα παθιασμένο έρωτα – μια ενδιαφέρουσα αντίθεση. Στέικ με πιπεράτη σάλτσα με ένα μυστηριώδες Syrah, ταϊλανδέζικο curry με ένα αρωματικό Gewürrztraminer Αλσατίας, στρείδια με μια κομψή σαμπάνια, αρνάκι με μεσογειακά μυρωδικά με ένα κυπριακό Μαραθεύτικο, μακαρονάδα με πλούσια λευκή σάλτσα με μια θεαματική Βουργουνδία. Το κρασί, είναι σημαντικό μέρος της ιεροτελεστίας, της παράστασης. Όχι ως συμπρωταγωνιστής αλλά ως πρωταγωνιστής, ισότιμα δίπλα στο φαγητό.
Αν στο εστιατόριο υπάρχει sommelier, θα σας πλησιάσει, συζητώντας και προτείνοντας σας επιλογές με βάση τις γεύσεις που θα απολαύσετε.
Πράξη Β’
Ο σερβιτόρος επιστρέφει για να πάρει την παραγγελία. Ο συγκεκριμένος ανήκει στην κατηγορία αυτών που δεν σημειώνουν σε ένα μπλοκάκι την παραγγελία. Δεν μπορείς παρά να μην σκεφτείς κάθε φορά “είναι δυνατόν να θυμάται;” Και ομως. Όταν έρθει η ώρα να σερβιριστεί το φαγητό, αυτός ο σερβιτόρος θα τοποθετήσει το σωστό πιάτο μπροστά από το σωστό άτομο.
O sommelier επιστρέφει, κρατώντας στο αριστερό του χέρι – σχεδόν στοργικά, σαν να το αγκαλιάζει με τον κορμό του- το κρασί που έχετε επιλέξει. Για τα επόμενα λίγα λεπτά, ο sommelier θα κάνει το δικό του “μονόλογο” επί σκηνής. Θα πάει δίπλα στο άτομο που έχει επιλέξει το κρασί. Θα του δείξει το μπουκάλι, την ετικέτα και θα πει ποιο κρασί είναι και θα το περιγράψει. Θα συμφωνήσετε ότι είναι αυτό που έχετε επιλέξει. Θα βγάλει το tirbuson, από την ποδιά του. Με χειρουργική σχεδόν ακρίβεια, θα κάνει μια τομή στο μεταλλικό κάλυμμα, το καψύλλιο και θα αφαιρέσει το πάνω μέρος. Ακολούθως, πιέζοντας ελαφρά, θα σπρώξει τη μύτη του tirbuson κάθετα μέσα στο φελλό. Με ήρεμες κινήσεις, θα το περιστρέψει και θα τραβήξει προσεκτικά προς τα έξω τον φελλό, πρώτα προς την πρώτη σκάλα του tirbuson και στη συνέχεια, χρησιμοποιώντας τη δεύτερη σκάλα, θα τον αφαιρέσει εντελώς. Θα ρωτήσει, αν θέλετε να δοκιμάσετε το κρασί. Πάντα το δοκιμάζετε φυσικά, όχι για να δείτε αν σας αρέσει. Αλλά για να διαπιστώσετε αν είναι σε άριστη κατάσταση. Σας βάζει λίγη ποσότητα. Παίρνετε το ποτήρι, αναδεύετε για να “ανοίξουν” τα αρώματα. Ακολούθως βάζετε το ποτήρι κοντά στη μύτη σας. Μια στιγμή αποκάλυψης. Διακρίνετε τα αρώματα του κρασιού, καθαρά. Το βάζετε στο στόμα σας, παίρνετε μια γουλιά. Το κρασί είναι εντάξει. Το λέτε στο sommelier και αυτός αρχίζει να σερβίρει τους υπόλοιπους. Αρχίζοντας από τις γυναίκες και ακολούθως από το μεγαλύτερο σε ηλικία άτομο, στο νεαρότερο.
Πράξη Γ’
Πολύ σύντομα, καταφθάνουν τα ορεκτικά και κάποια λεπτά μετά, ίσως 20’, τα κυρίως. Όπως σε κάθε παράσταση, η χρονική διάρκεια, οι παύσεις μεταξύ των σκηνών, είναι μια σημαντική λεπτομέρεια.
Το φαγητό σε ένα εστιατόριο, αποτελεί σημαντικό μέρης αυτής της θεατρικής παράστασης. Τα χρώματα, τα αρώματα και φυσικά, η γεύση, μπορούν να απογειώσουν ή να καταστρέψουν μια παράσταση. Το πιάτο, ως έργο τέχνης, κοσμεί το σκηνικό, σε αυτή την περίπτωση το τραπέζι. Ο ρόλος του είναι ταυτόχρονα καθοριστικός. Η πρώτη μπουκιά είναι η πιο σημαντική. Οι θεατές της παράστασης, εσείς δηλαδή, θα αντιδράσετε θετικά ή αρνητικά αναλόγως, της αρμονίας ή όχι, των γεύσεων. Η έκβαση της παράστασης καθορίζεται από αυτή την πρώτη μπουκιά. Το δε πάντρεμα του φαγητού με το κρασί, μια μπουκιά και ακολούθως μια γουλιά, μπορεί να αποδειχθεί, στην ιδανική των περιπτώσεων, ένα μαγευτικό στοιχείο. Μια λεπτομέρεια, που δείχνει την δεξιότητα του του σεφ και του sommelier.
Πράξη Δ’
Ένα ολοκληρωμένο δείπνο περιλαμβάνει γλυκό. Το οποίο λειτουργεί ως “δροσιστικό” του ουρανίσκου μετά από τις διάφορες γεύσεις και το κρασί. Ως εκ τούτου, γλυκά όπως lava cake, σοκολατίνα και brownie, είναι ατυχείς επιλογές, ιδιαίτερα για το βράδυ αφού το ιδανικό θα ήταν κάτι πιο ελαφρύ όπως ένα σορμπέ λεμόνι, μια απλή κρέμα, μια πανακότα. Ο σερβιτόρος σας έχει ήδη πλησιάσει, προσφέροντας σας το μενού των γλυκών. Για να αποφύγετε τις ενοχές παίρνετε “ ένα γλυκό για τη μέση και τέσσερα κουταλάκια”. Ο καθένας σας θα απολαύσει από μια μπουκιά και ο πιο γλυκατζής θα το τελειώσει.
Επίλογος
Γύρω από ένα τραπέζι, με συνοδεία φαγητού και κρασιού, η παράσταση φτάνει προς το τέλος της. Για φινάλε, φανταστείτε αυτό το ιδανικό σκηνικό: Ένα τραπεζομάντηλο, με ψίχουλα από ψωμί, λεκέδες από κρασί και μισο γεμάτα ποτήρια. Οι θεατές, εσείς δηλαδή, χαλαροί γύρω από το τραπέζι και απόλυτα ικανοποιημένοι για την έκβαση του δείπνου και της ιδιαίτερης αυτής θεατρικής εμπειρίας.
Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε στον κατάλογο της έκθεσης “Τεχνών Γεύσεις” η οποία περιλαμβάνει έργα Κυπρίων εικαστικών με κύρια θεματική το φαγητό. Η έκθεση παρουσιάζεται στη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρνακας μέχρι τις 29 Ιουνίου 2019. Επιμελητής: Χάρης Καραγιάννης.